Okt 27, 2024

Randy

Bukod dito, hay. Ang aming si Randy.

Kasa-kasama na siya simula pa lang noong freshie ako. Upper class. Laging may baong joke si Randy. Katulad ng karamihan sa amin sa kiosk, pinagbawalan din siyang tumuon sa owner at baka “magasgasan ang trapal.” Laging naniningkit ‘yan kapag nagpapatawa, parang bahala ka kung hindi ka tatawa basta siya, papatol at papatol sa sariling versions ng Boy Bastos. May printout pa ‘yan ng mga jokes—na minsang pinasilip sa akin.


Miss ko na siya. Miss ko na kayo. (Jekoy, ikaw din.) Condolences to the wife and son who survived him, his family, the close and lucky friends.

Okt 19, 2024

Cafe Servant

May sakit si Damian. Reading break ang mga ate. Si Maria lang ang hinatid namin. Gusto raw nila ng kanyang kaibigan ang magkaroon ng Kuromi Cafe. Kaibigan niya ang tagatimpla, siya ang “cafe servant”. Tinanong siya ni Pinky kung ano ang gusto niyang mangyari sa lugar nila. Nagbigay siya ng ilang detalye, halimbawa, magkakaroon sila ng Kuromi scanner para malaman kung paborito nila talaga si Kuromi. 

“Paano kung mahilig nga sila kay Kuromi?” 

“Mas mura! Parang may discount.”

· 

Bakit kaya nagkasakit? “Itong panahon kasi talaga.” Hindi naman allergies o hika ano? “Hindi kaya stress?” Ayon kay Damian, nahahati ang klase sa mga girls at boys. Boys ang palaging nakakagalitan, kapag girls, pinapalagpas. Dahil president ka, hindi ka puwedeng mamili, kahit lalaki ka. Ang mahalaga sa iyo dapat ‘yung buong klase. Kesehodang may ginagawa ‘yung girls, hanggang sa hindi kayo maayos na maayos, mapupuna at mapupuna kayo. Dapat hindi talaga kayo problema ng klase. Hayaan mo na lang sila, kung nasaway mo na, ‘yun na ‘yun. Mag-aral ka na lang. Tiyakin mo lang na tahimik ‘yung officers mo. Tapos sana may makuha silang isa o dalawang kaibigan. Mag-aral na lang kayo. Kung ayaw makinig, tantanan mo na, uubo ka lang.

·

Hindi kami makatiyak kung kaninong ideya ang Kuromi scanner. “Mar, ano ang ideas mo? ‘Yung sa iyo lang ha.” Hindi siya agad nakatugon. Mukhang kolab talaga, ayaw umusad kung wala ang kaibigan. “Halimbawa ngayon, tatanungin ka. Ano ang gusto mong makita sa Kuromi cafe? Ano kaya?” Mamimigay sila ng Kuromi headbands. May mga paintings sa pader.

·

Isa sa paborito kong bahagi ng ARTS 1 ang diskusyon sa The Watcher ni Laura Muntz Lyall (1894, oil on canvas, 71.1 × 91.4 cm) kapag dadako na kami sa Impressionism. Ako ang naglagay nito sa module namin at aminado akong ayaw kong isentro ang mga karaniwang maestro.

Sa puntong ito ng semestre, napagdaanan na ng mga estudyante ang mga elemento at prinsipyo ng sining biswal. Madali nilang nailalapat ang kaalaman, pinapansin ang kulay, binabakas ang guhit, natutukoy ang kilos ng kanilang mga mata sa kuwadro. Sa kanila na nanggagaling ang mga hiyas gaya ng “Sir, teka. Bakit parang mas buhay yung binabantayan kaysa sa nagbabantay?”

·

Grade one na si Maria. Noong nagtapos siya ng Kindergarten may bahagi ng programa kung saan naka-slides ang kanilang mga dibuho. Nakasulat sa larawan kung ano ang gusto nilang maging: doktor, vet, guro, pulis, weather forecaster, at iba pa. Palakpakan kami kada bata. Sa drowing ni Maria, may babaeng nag-aalaga ng sanggol. Napapaligiran siya ng maliliit na bata at mga laruan. Gusto niyang maging babysitter. Kahalo ng palakpak ang mga tawa.

·

“Baby ka muna ulit Damian,” sabi ni Pinky habang sinusubuan siya ng sabaw na may isda, luya, at dahon ng malunggay. Ngumingiti ang aming si Kuya Pogi at tinanggap ang alaga ng ina. Masunurin siya pagdating sa gamot, bimpo, lahat. Interesado sa termometer at parang kinakabisa ang lahat ng aming pagpoproseso at paliwanag. Patuloy din sa pagtuto si boy. Nagpaalam para subukan ang stethoscope. “Okay, normal heart lang kayo. Konting good pala ang fever. Kasi nilalabanan ang disease ng init.”

Biglang natawa si Misis. “Meron sa FB, ngayon lang daw niya naintindihan ang Goldilocks. Mainit ang kay Papa Bear, kay Mama Bear, malamig, kay Baby Bear, just right.” Lugaw ba ‘yun o tsamporado? “Kakain agad ang tatay, habang mainit pa. Hihipan ng nanay ‘yung sa anak, e di maligamgam. Kakain lang ang nanay kapag nakakain na lahat.” 

Malamig na. 

Okt 18, 2024

Tulang pinilas mula sa p.6 ng IBON praymer

Tingala ang sahod sa presyo ng bilihin.
Kaya kayod paitaas (pasalamat at empleyado).
Kapag nagsimula nang magtrabaho,
habang-buhay ka na sa empleyo.
Kung magbibitiw, may trabaho pa rin

ayon sa ekonomistang nakalukok:
Trabaho mo ang masiraan ng loob.
Walang suweldo ngayon, siya sige,
pero nagkasuweldo ka na kasi dati: touch move.
Trabaho ang magsisi—ang kapal ng mukhang umalis,

ni hindi nagtiis (o inalis at hindi tiniis).
Pagbutihin! Baka sakaling makakabawi bukas
makalawa sa mga pinagkakautangan.
Trabaho ang umasa. Tumanggap ng suhol na nagbihis
-ayuda. Magbanat ng boto.

Naghanap ka ng mas maayos na trabaho, sapat na kita,
at katrabahong hindi balat-kayo. Kasalanang mortal,
pero sa bansa... hindi ka unemployed!
May halaga ka, bahagi ka ng komunidad,
kabilang sa masasayang numero!

Ikinatataas ng noo natin—kahit
kanino
—ang punyagi ng iyong pagkalugmok.



Okt 8, 2024

Loyalty Day 2024

On Thursday we’ll celebrate Loyalty Day in UPLB. This year we began early, Friday, October 4. Before noon the Trade Fair was open.


We now interpret October 10 as the commitment of constituents to the university, hence the parade of units and offices which we mounted a couple of days ago, on a rainy Sunday morning. Like the second semester’s Feb Fair, Loyalty Day is an occasion for alumni to pay a visit and initiate reunions. I understood these during my first year in service. Historical awareness will come later, not immediately.


Today I find the logical link between then (World War I volunteerism) and now (general mirth, pledges of loyalty and unity) best voiced by a post from the Business Affairs Office. 


Well and good, then yes? Our commitment to the university feeds into the university’s service to the nation and the world. Problems arise when we look into the grounds of this commitment, the nature of the service, and the direction of our loyalties. Who decides the nobility of a cause? Who benefits from this public act of volunteerism? Who gains more power, curries greater favor and from which hegemon? Salient questions as certificates of candidacy are filed, our ruling blocs carry the banners (though sometimes veiled, sheathed, or temporarily denied) of their choice foreign patrons (US or China) as they continue to court their favor and vie for domestic popularity. 

On October 13, 2012, Prof. Elmer Ordoñez published “Under the Stacks: Retrieving the forgotten past” an article for the Manila Times and a review of Saul Hofileña Jr.’s book. To illustrate Filipino subservience to the U.S. after 1916, Ordoñez mentions UPLB: “The Faculty and students of the University of the Philippines (Los Baños) volunteered to a man to enlist in the US Army at the start of the First World War. For decades, UP Los Baños celebrated this event as Loyalty Day. They had since come to their senses and called it Arbor Day.” 

While correct, Ordoñez missed two marks. Arbor Day—Tree Planting Day, an acknowledgement of our dependence and need for trees and ecological balance—was pegged at June 25 since 2012. 

1918, 2012, or 2024... 106 years, and we have yet to come to our senses.